MICR कोड म्हणजे काय?| MICR Code meaning in marathi

MICR Code meaning in marathi- मित्रांनो आजच्या लेखांमध्ये आपण एम आय सी आर कोड म्हणजे काय याबद्दल जाणून घेणार आहोत. तर मित्रांनो तुम्हाला माहिती आहे का एम आय सी आर कोड म्हणजे नक्की काय असतं आणि बँकिंग व्यवहारांमध्ये चेक ची प्रक्रिया करताना तो वापरला जातो जर तुम्हाला याबद्दल माहिती नसेल तर आजच्या लेखांमध्ये आपण या कोड बद्दल सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत ही माहिती तुम्हाला नक्कीच उपयोगी पडेल व एम आय सी आर कोड हा कुठे व कशा प्रकारे वापरला जातो याबद्दल पूर्ण माहिती इथे तुम्हाला आम्ही देणार आहोत.

एमआयसीआर कोड म्हणजे काय |MICR Code meaning in marathi

MICR कोड म्हणजे काय?
MICR कोड म्हणजे काय?

MICR कोड म्हणजे Magnetic Ink Character Recognition Code. हा एक विशेष प्रकारचा कोड आहे जो बँकिंग क्षेत्रात वापरला जातो, विशेषतः चेक आणि अन्य वित्तीय दस्तऐवजांवर. MICR कोडचा उद्देश म्हणजे चेक आणि वित्तीय दस्तऐवजांची प्रक्रिया जलद आणि प्रभावीपणे करणे.

MICR कोड निश्चित असतो आणि तो बँक शाखेच्या ठिकाणाशी संबंधित असतो. जर शाखा स्थान बदलले तर नवीन शाखेला नवीन MICR कोड मिळतो.

MICR कोडचा उद्देश चेक आणि वित्तीय दस्तऐवजांची प्रक्रिया जलद, अचूक आणि सुरक्षितपणे करणे हा आहे. तसेच, तो धोखाधडीला प्रतिबंध करतो.

  • MICR कोड चेक किंवा वित्तीय दस्तऐवजांची स्वयंचलित प्रक्रिया करण्यास मदत करतो, ज्यामुळे बँकिंग व्यवहार जलद आणि सुरक्षितपणे पार पडतात.
  • हा कोड धोखाधडीला प्रतिबंध करण्यात मदत करतो, कारण त्याची प्रिंटिंग खास मैग्नेटिक इंकने केली जाते, ज्यामुळे तो स्कॅनिंग प्रक्रियेसाठी सुरक्षित असतो. या प्रकारे MICR कोडची संरचना बँकिंग क्षेत्रात महत्त्वाची भूमिका निभावते.

MICR कोड (Magnetic Ink Character Recognition Code) ची संरचना खालीलप्रमाणे आहे:

MICR कोड 9 अंकी असतो, जो तीन प्रमुख भागांमध्ये विभागला जातो: पहिल्या 3 अंकांमध्ये बँकेचा विशिष्ट कोड असतो. हा कोड बँकेची ओळख पटवतो. शाखेचा कोड (Branch Code): मध्यवर्ती 3 अंकांमध्ये शाखेचा कोड असतो. ह्या कोडद्वारे कोणत्या शाखेतून चेक जारी करण्यात आला आहे, हे दर्शवले जाते.खात्याचा क्रमांक (Account Number): अंतिम 3 अंकांमध्ये खात्याचा क्रमांक असतो. या क्रमांकाद्वारे बँक खात्याची विशिष्ट ओळख पटवली जाते.

    MICR कोडचे उदाहरण:

    उदाहरणार्थ, एक MICR कोड 123456789 असा दिसू शकतो:

    • 123 – बँकेचा कोड
    • 456 – शाखेचा कोड
    • 789 – खात्याचा क्रमांक

    MICR कोडचे फायदे:

    • सुरक्षा: MICR कोड चेक धोखाधडी कमी करण्यास मदत करतो, कारण तो खास मैग्नेटिक इंकने प्रिंट केला जातो, जो सामान्य प्रिंटिंग तंत्रज्ञानापेक्षा अधिक सुरक्षित असतो. या इंकचा वापर केल्याने चेकची माहिती सहजपणे फसवली जात नाही.
    • MICR कोड बँकिंग प्रणालीत स्वयंचलन आणतो, ज्यामुळे चेक आणि वित्तीय दस्तऐवज जलद प्रोसेस केले जातात.स्कॅनिंगच्या माध्यमातून चेक प्रोसेसिंग जलद होते, ज्यामुळे व्यवहारांचा वेळ कमी होतो
    • MICR कोडामुळे बँकिंग प्रक्रियेत स्वयंचलित तंत्रज्ञानाचा वापर होतो, जसे की चेक स्कॅनिंग आणि डेटा एंट्री.यामुळे मानवी चुकांचा प्रमाण कमी होतो आणि कार्यक्षमता वाढते.
    • MICR कोड बँकिंग उद्योगात मानक मानला जातो, त्यामुळे विविध बँकांच्या चेकवर समान पद्धतीने कार्य करते.यामुळे ग्राहकांना चेक वापरण्यात सुसंगतता साधता येते.
    • MICR कोड चेकवरील माहितीची अचूकता सुनिश्चित करतो, कारण तो मशीनद्वारे वाचनास योग्य असतो.यामुळे चुकवलेले किंवा चुकीचे वाचन कमी होते.
    • MICR कोड बँकांच्या कागदपत्रांचे व्यवस्थापन सुलभ करतो, कारण प्रत्येक चेक आणि दस्तऐवजावर अद्वितीय कोड असतो.यामुळे लेखा तपासणी करणे सोपे होते.
    • MICR कोड आधुनिक बँकिंग प्रक्रियेत एक महत्त्वाचा घटक आहे, जो व्यवहारांची सुरक्षितता आणि कार्यक्षमता सुनिश्चित करतो.यामुळे ग्राहकांना जलद आणि सुरक्षित सेवा मिळते.

    MICR कोड कसा शोधावा?

    • चेकवर शोधा: MICR कोड सामान्यतः चेकच्या तळाशी असतो. तो 9 अंकी कोडमध्ये असतो, जो तीन भागांमध्ये विभागलेला असतो. उदाहरण: चेकच्या तळाशी तुम्हाला एक ओळ दिसेल जिथे MICR कोड, बँक आणि शाखेचा कोड असतो.
    • बँक वेबसाइट: तुमच्या बँकेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा. तिथे “MICR कोड” किंवा “शाखा माहिती” या विभागात MICR कोड उपलब्ध असू शकतो.शाखा शोधा: तुमच्या शाखेच्या नावाने किंवा कोडने शोधा.
    • मोबाइल अ‍ॅप्स: बँकेच्या अधिकृत मोबाइल अ‍ॅपमध्ये लॉगिन करा. बँकिंग अ‍ॅपमध्ये MICR कोडसाठी विशेष विभाग असू शकतो.शाखा तपशील: तुम्ही तुमच्या शाखेच्या तपशीलांमध्ये MICR कोड देखील शोधू शकता.
    • शाखेत जाऊन: तुमच्या जवळच्या बँक शाखेत जा आणि बँक कर्मचारी किंवा अधिकारी यांच्याकडून MICR कोड मागा.आधार कार्ड/खात्याची माहिती: आवश्यक असल्यास तुमचं आधार कार्ड किंवा खात्याची माहिती सोबत ठेवा.
    • कस्टमर केअर: तुमच्या बँकेच्या कस्टमर केअरला कॉल करा आणि MICR कोड विचारण्याची विनंती करा. तुमच्या खात्याची माहिती त्यांना देऊन तुम्ही MICR कोड मिळवू शकता.
    • इंटरनेट बँकिंग: तुमच्या बँकेच्या इंटरनेट बँकिंग खात्यात लॉगिन करा. तिथे तुम्हाला “शाखा माहिती” किंवा “खाते माहिती” या विभागात MICR कोड सापडू शकतो. या पद्धती वापरून तुम्ही तुमच्या बँकेच्या MICR कोडचा शोध घेऊ शकता.

    MICR कोड आणि IFSC कोडमध्ये काय फरक आहे?

    MICR कोड: चेकच्या प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी वापरला जातो. तो चेकच्या तळाशी मॅग्नेटिक इंकने प्रिंट केलेला असतो.

    IFSC कोड: ऑनलाइन फंड ट्रान्सफर साठी वापरला जातो, जो 11 अंकी असतो आणि बँक शाखेची ओळख पटवतो.

    MICR Code meaning in marathi FAQs:

    1.बँकेच्या शाखेचा MICR कोड कसा शोधावा?

    उत्तर: तुम्ही तुमच्या चेकबुकच्या चेकवर MICR कोड पाहू शकता. त्याशिवाय, बँकेच्या अधिकृत वेबसाइटवर किंवा बँकेच्या शाखेवर जाऊनही MICR कोड मिळवता येतो.

    2.MICR कोड बदलला जाऊ शकतो का?

    उत्तर: MICR कोड निश्चित असतो आणि तो बँक शाखेच्या ठिकाणाशी संबंधित असतो. जर शाखा स्थान बदलले तर नवीन शाखेला नवीन MICR कोड मिळतो.

    3.MICR कोडचा वापर कोणत्या व्यवहारांमध्ये होतो?

    उत्तर: MICR कोडचा वापर चेक प्रोसेसिंग आणि क्लिअरिंग प्रक्रियेत होतो. हा कोड मॅग्नेटिक इंकद्वारे वाचला जातो आणि चेकच्या माहितीची अचूकता तपासतो.

    4.चेकवर MICR कोड नसल्यास काय करावे?

    उत्तर: बहुतांश बँकांनी चेकवर MICR कोड असणे बंधनकारक केले आहे. जर तुमच्या चेकवर MICR कोड नसेल तर बँकेच्या शाखेवर जाऊन नवीन MICR कोड असलेले चेकबुक मागवा.

    5.MICR कोड कुठे सापडतो?

    उत्तर: MICR कोड चेकच्या तळाशी सापडतो, जिथे तीन भागांमध्ये विभागलेले 9 अंक असतात. हा कोड बँक शाखा आणि खाते ओळखण्यासाठी वापरला जातो.

    अशाप्रकारे आपण एम आय सी आर कोड म्हणजे काय तो कसा शोधला जातो त्याचा वापर कुठे केला जातो त्याचे फायदे याबद्दल सविस्तर माहिती या लेखामध्ये जाणून घेतली आहे. ही माहिती तुम्हाला नक्कीच उपयोगी पडेल व भविष्यात तुम्हाला कोणत्याही अडचणीला सामोरे जाण्याची वेळ येणार नाही त्यामुळे तुम्ही ही माहिती नक्कीच काळजीपूर्वक वाचावी व इतर तुमच्या मित्र-मैत्रिणींना नक्की पाठवा. त्यामुळे सर्वांना याबद्दल माहिती मिळेल व त्याचा योग्य वापर कसा करावा याबद्दल खात्री खात्री होईल. आणि अश्याच माहिती साठी आमच्या लेखमराठी या वेबसाइट ला भेट द्या.

    Sharing Is Caring: